ဧရာ၀တီ (သိပၸံေမာင္၀ )

ေရးသူ =ဦးစိန္တင္(သိပၸံေမာင္၀) (၁၈၉၉-၁၉၄၂)

၀န္ေထာက္ေမာင္လူေအးသည္ရံုးတြင္ေန႕ခင္းကအမႈ႕ကစစ္ေဆးရာႏွစ္ဖက္စလံုးကပင္သက္ေသခိုင္လံုေနသျဖင့့္္ စဥ္းစားရက်ပ္လွေသာေၾကာင့္စိတ္အိုက္၍ေန၏။ထုိေန႕ပင္စီရင္ခ်က္ခ်ကာမွားမည္စိုးေသာေၾကာင့္ေနာက္တစ္ေန႔ 

မွစီရင္ခ်က္ခ်မည္ဟူ``၍အမႈ႕သည္တို႕အာားေျပာျပီးလွ်င္တရားခြင္မွဆင္း၍အိမ္သို႕ျပန္လာခဲ့ေလသတည္း။

တစ္လမ္းလံုးတြင္အမႈ႕အေၾကာင္းကုိသာသို႕ေလာသို႕ေလာေတြးေတာလွ်က္လာ၏။အိမ္သို႕ေရာက္ျပန္လာပါလည္း ဤအမႈ႕အေၾကာင္းကုိပင္ေတြးေတာ၏။ညေနလက္ဖက္ရည္ေသာက္ေသာလက္ဖက္ရည္စားပြဲတြင္လည္းအမႈ႕

အေၾကာင္းကုိသာေတြး၏ထုိင္ေနသည္ျဖစ္ေစ၊ထေနသည္ျဖစ္ေစ၊လမ္းေလွ်ာက္ေနသည္ျဖစ္ေစယင္းအမႈ႕အေၾကာင္း

မွာရစ္၀ရစ္၀ဲႏွင့္စိတ္ထဲတြင္ေန၏။သို႕ေသာ္ဆံုး့ျဖတ္ခ်က္ကုိကားေတြးေတာ၍မရသျဖင့္အခက္ႏွင့္ေတြ႕ၾကံဳရ၏။

အၾကံေကာင္းမ်ားရလုိရျငားေနေစာင္းသြားလွ်င္အိမ္မွထြက္၍ဧရာ၀တီျမစ္ကမ္းေျခသို႕လမ္းေလွ်ာက္ထြက္သြား၏

ထုိအခါသည္ကားဧရာ၀တီျမစ္ထဲတြင္ေရနည္းေသာတေပါင္းလကုန္ခါစအခါတည္း။ကမ္းေျခတစ္ေလွ်ာက္တြင္
ေသာင္ျပင္ၾကီးထြန္းလ်က္ေန၏။ထုိသို႕ထြန္းလ်က္ေနေသာေသာင္ျပင္ၾကီးမွာကမ္းေျခမွေပသံုးရာခန္႕ျမစ္ထဲ ဘက္သို႕ ထြန္းလ်က္ရွိေန၏ ။

ကမ္းနားတစ္ေလ်ာက္ အေရွ႕ မွ အေနာက္သို႕ အစဥ္ အတုိင္း ေလ်ာက္ ၍ သြားရာအစိုးရ ေဆးရံု ၊ေအဘီအမ္ မိန္းကေလးေၾကာင္း၊ စက္ရွင္ မင္းၾကီးအိမ္၊အေရးပိုင္မင္းအိမ္ ၊ဘုိတဲ ၊၊ဆရာ၀န္ၾကီးအိမ္ ၊အရာရွိမ်ား၏ အသင္းရံုး တုိ႕ ကုိ အစဥ္ အတိုင္းေက်ာ္လြန္လာခဲ့၏ ။အသင္းရံုးသို႕ ေရာက္လ်င္ကမ္းနားလမ္းဆံုးေတာ့ သည္။ကမ္းပါးေအာက္သို႕ ဆင္းကာ အေ နာက္ ဘက္သို႕ ဆက္လက္၍ေလွ်ာက္သြားျပန္၏။အတန္ကေလးသြားမိလ်င္ ခံတပ္ပ်က္သိိိို႕ေရာက္၏ ။ဤ ခံတပ္ကား ျမန္မာမင္းလက္ထက္ကေဆာက္လုပ္ထားေသာခံတပ္ျဖစ္ေလသည္။ပ်က္ဆီးလ်က္ေနေပျပီ။လမ္းေလ်ာက္ရင္း

တစ္ေလ်ာက္လံုးအမႈ႕အေၾကာင္းစဥ္းစား၍လာေသာေၾကာင့္ဘာအေၾကာင္းကုိမွ်သတိမရႏိုင္။ဘာအေၾကာင္းကုိ

မွ်မေတြးေတာႏိုင္။အမႈ႕အေၾကာင္းႏွင့္သာအခ်ိန္ကုန္ခဲ့၏။သို႕ေသာ္ဤခံတပ္အေဟာင္းသို႕ေရာက္ေသာအခါ၌မူ

ကားေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္ျမန္မာမင္းတုိ႕၏အေၾကာင္းမ်ားကုိျပန္လည္ကာစဥ္းစားမိ၏။စစ္ျဖစ္စဥ္ကမည္သို႕

 တုိက္ခုိက္မည့္ အေၾကာင္း မည္သို႕ က်ဆံုး ၾက မည့္အေၾကာင္းတို႕ ကုိ စိတ္ကူးမိ၏ ။ဤ အခါက်မွ ယခင္ စဥ္းစားေနရင္းအမႈ႕အေၾကာင္းမွာ စိတ္ကူးထဲ မွ ေပ်ာက္၍ သြားေတာ့ သတည္း ။

ခပ္ေမာေမာရွိသျဖင့္ခံတပ္အစြန္းနားရွိအုတ္မ်ားေပၚတြင္တက္၍ထုိင္ကာဧရာ၀တီျမစ္ဘက္သို႕လွမ္း၍ၾကည့္၏။။
ထုိင္ေနရာ အေနာက္ ဘက္ မနီးမေ၀းရွိရြာမွ ဆင္း၍ ေပ်ာ္ပါးစြာေရ ခပ္ေနၾကသည္ကုိျမင္ရလွ်င္ စိတ္ေပ်ာ္၍ရႊင္လာေလ၏။ေရအိုးကုိရြက္သူကရြက္၊ဆိုင္းႏွင့္ဦးပဲ့ထမ္းသူကထမ္း၊ေရအိုးႏွလံုးကုိဆင့္ျပီးရြက္သူက ရြက္ ၊လူႏွစ္ေယာက္ အိုးၾကီးၾကီးတစ္လံုးကုိ ထမ္းပိုးႏွင့္ ထမ္းသူေတြက ထမ္း။အသက္ အရြယ္မွာ လည္းၾကီးၾကီးလည္းပါ၊ငယ္ငယ္ လည္းရွိ။ေယာက်ာ္း မိန္းမမက်န္၊အားလံုးပင္ ပ်ားပန္းခပ္ဘိသကဲ့ သို႕ ေသာင္ျပင္ ၾကီးတြင္ ဆင္းသူ ဆင္း ၊ တက္ သူ တက္ ေန ၾက၏ ။ အသက္အရြယ္ ငယ္သူတို႕ အနက္
သံုးေလးနွစ္မွ်ရွိေသာကေလးမ်ားပင္ပါ၏။အသက္ၾကီးသူတို႕အနက္လည္းခုႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္တို႕ပင္ပါေလသည္။

လူအမ်ားတက္ၾကဆင္းၾကသည္မွာမ်ားလွေသာေၾကာင့္ေသာင္ျပင္တစ္ေလွ်ာက္လံုးဖုန္တေထာင္းေထာင္းထ
လွ်က္ရွိေန၏။ေဆာင္းတြင္း၌ျမဴမ်ားအုပ္ေနသကဲ့သို႕ျဖစ္ေလသည္။သီခ်င္းေအာ္ဆုိသူကလည္းဆို။စကားေျပာ
သူုကလည္းေျပာ။တစ္္္္ေယာက္ကုိတစ္ေယာက္ေအာ္ျပီးေခၚသူေတြကလည္းေခၚ။ေပ်ာ္လိုက္ၾကသည့္ျဖစ္္ျခင္း။

ေရကူးသူတို႕ ကလည္းမရွား။ကစားေန သူတို႕ ကလည္းအပံုပင္ ။ခုန္ေပါက္ေနသူ တုိ႕ကလည္း အနႏ ၱ ။ေျပးလႊားသူတို႕ကလည္းစံမရေအာင္မ်ားလွစြာ၏။ပြဲအေၾကာင္းလည္းေျပာၾက၊ရုပ္ရွင္အေၾကာင္းလည္းေျပာၾက၊မီးေလာင္
သည့္ အေၾကာင္းလည္းေျပာၾက၊ဓားျပတိုက္ သည့္ အေၾကာင္းလည္းေျပာၾက၊ ဆူညံ၍ေနေပသည္။

အခ်ိဳ႕ က သဲထဲ တြင္ ေတာင္ပံု ေတာင္ပံုလုပ္ ေနၾက၏ ။အခ်ိဳ႕ က သဲ ပုံ ေစတီတည္ထားၾက၏ ။ကေလးမ်ားကလည္းဘုရားဖူးသြားဟန္ ဆူညံေန၏။လူမ်ား ဆူညံ၍ေနသည့္အေၾကာင္းတြင္ေခြးမ်ားကပါ ေပ်ာ္ရွာလြန္းဟိုေျပးသည္ေျပးတေျပးတည္းေျပးလ်က္ေနၾက၏။ထိုေသာင္ျပင္ေပၚတြင္တံဲငါလုပ္စားေနၾကေသာတံငါေတြ၏

ကေလးမ်ားမွာလည္းသံုးေလးဆယ္ခန္႕။ရြာကေလးတစ္ရြာပင္။ထိုတဲကေလးတို႕၏အနားတြင္ေပ်ာ္ပါးစြာကစား၍ ေနၾကေသကေလးတို႕လည္းသံပံုးမ်ားကုိဆူညံစြာတီးေနၾက၏။ လံုးကြင္းမ်ား၊အက်ၤ ီစုတ္မ်ားကုိ အလံထူကာ ဘုရားပြဲလွည့္သကဲ့ သို႕ စိတ္ထင္႐ာ လုပ္၍ေနၾကကုန္၏ ။အရပ္ထဲတြင္ သံပံုးတီးသံကုိၾကားရလွ်င္ ေဒါသထြက္ေပလိမ့္မည္။ သို႕ေသာ္ဤ အခ်ိန္ ၊ဤ အခါ၊ဤ ေနရာ၌ ကားသံပံုးတီးသံကို သာယာသကဲ့သို႕ ထင္မွတ္မိ၏ ။

ေရကူးသူတို႕မွာလည္း ရိုးရိုးကူးၾကသည္မဟုတ္။လုိက္ၾက ၊ေျပးၾက၊သီခ်င္းဆုိၾက ၊ေစာင္းေျမာင္း ေျပာဆိုၾက။
ဤအခိုက္တြင္ေလွၾကီး၊ေလွငယ္၊ငွက္ငယ္ကေလးမ်ားမၾကာမၾကာစုန္၍သြားၾက၏ ။ဆန္၍ လည္းလာၾက၏။
ထိုေလွတုိ႕တြင္ပါလာေသာသူတို႕ အားေသာင္ျပင္ေပၚတြင္ရွိေနၾကေသာသူတို႕ ကလွမ္း၍စကားေျပာၾက၏။
လွမ္း ေနာက္ ေတာက္ ေတာက္ ေျပာ ၾက၏ ။လွမ္း၍ ေစာင္းေျမာင္းကာသီခ်င္းဆိုၾက၏ ။

ေလွေပၚတြင္ပါလာသူတို႕ကလည္းစိတ္ဆိုးျခင္းမရွိ။ျပန္လွန္ကာေပ်ာ္ပါးစြာသီခ်င္းဆိုၾက၊ေနာက္ၾက၊ေပ်ာ္စရာၾကီး
ျဖစ္ေလသည္။အနီးအနားတြင္ေလွမ်ားျဖတ္သြားလွ်င္ လည္းာေရကူးေနသူတို႕မွာေလွနားသို႕ေရာက္ေအာင္
ကူးသြားၾကျပီးလွ်င္ေလွတြင္တြယ္၍လုိက္သြားၾက၏။ေလွေပၚတြင္ပါလာသူတို႕ကလည္းထးုိ၀ါးျဖင့္ရိုက္မေယာင္

လုပ္ကာကစားၾက၏။ အခ်ိဳ႕ က ေလွ ေပၚသို႕တက္၍၀ိုင္း၀န္းကာ ေလွထုိးၾကကုန္၏။ အေတာ္ေ၀းေ၀း က်မွွေလွေပၚမွခုန္ဆင္းကာကမ္းေျခသို႕ကူး၍လာၾကကုန္၏ ။အခ်ိဳ႕ေလွတို႕မွာလည္းမိမိတို႕တြင္ပါလာေသာ

ခရမ္းခ်ဥ္သီးအစရွိသည္တိုျ့ဖင့္ေသာင္ျပင္ေပၚတြင္ကစားေနၾကသူတို႕အားပစ္ခတ္ကာကစားၾက၏ ။ ေသာင္ျပင္မွလည္းျပန္လွန္ပစ္ၾက၏။ေပ်ာ္စရာၾကီးတစ္ရပ္ ျဖစ္ေပ သည္.။

ဤသို႕ေပ်ာ္ပါးစြာကစားေနၾကေသာသူတို႕အားထုိအခုိက္တြင္အပူအပင္မရွိ။ျပန္ေရာက္သြားၾကျပန္လွ်င္လည္း
အပူအပင္မရွိ။မိမိတို႕အိမ္သို႕လုပ္ကုိင္၍ရသမွ်ေသာပစၥည္းဥစၥာတို႕ျဖင္သာတင္းတိမ္၍ေနၾကကုန္၏။အစား
အေသာက္မွာလည္းထမင္းႏွင့္ပဲျပဳတ္၊ပဲဟင္းကုိရလွ်င္ေက်နပ္ၾကေပျပီ။သြားလာရန္မွာလည္းမိမိတို႕တြင္ရွိေသာ
ေျခႏွစ္ေခ်ာင္းကိုပင္အားကုိးၾက၏။ဖ်ားနာျပန္လွ်င္လည္းဆရာ၀န္ေခၚရန္ေငြေၾကးမ်ားစြာမလုိ။အရပ္ထဲတြင္ရွိ
ေသာေဆးမီးတိုႏွင့္ပင္ေပ်ာကၾ္က၏ ။

ဤသို႕ၾကည့္ရႈ႕ေနရင္းထုိသူတုိ႕၏ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္းကုိအားက်မိ၏။မိမိလုပ္ရေသာအလုပ္အကိုင္၏တာ၀န္ၾကီးျခင္း
စိတ္ပင္ပန္းစရာေကာင္းျခင္းတို႕ကုိေတြးေတာမိ၏။ဤသို႕ေတြးေတာေနရင္းပင္လွ်င္မိုးခ်ဳပ္လာ၏။ေနလည္း၀င္၍
သြားေတာ့မည့္ဆဲဆဲေန၏။ေန၏နီေသာအေရာင္သည္ျမစ္တစ္ျမစ္လံုးတြင္က်ေနေသာေၾကာင့္ျမစ္တစ္ျမစ္လံုး
နီရဲရဲၾကီးျဖစ္ေန၏။ေသာင္ျပင္ႏွင့္သဲမ်ားအေပၚသို႕က်ေနေသာေနေရာင္၏ပံုပန္းကုိကားေျပာမျပႏိုင္ေအာင္ရွိ၏
စိတ္ၾကည္နူးစရာၾကီးပင္။စိတ္ၾကည္ႏူး၍ေနစဥ္ပင္ေန၀င္၍ သြား၏ ။ေမွာင္၍လာ၏။ေရခပ္သူမ်ားလည္းပါး၍
သြား၏ ။ထုိအခါက်မွ ထုိင္ေနရာမွ ထျပီးလွ်င္ အိမ္သို႕ျပန္ခဲ့၏ ။အမႈ႕အေၾကာင္းစိတ္ထဲတြင္ျပန္၍ ေပၚ၏ ။

(ဂႏ ၱေလာ က ၊၁၂၉၂ တေပါင္းလ )